Dr Babasaheb Ambedkar Essay In Marathi | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठी निबंध
निबंध 1भारतीय घटनेचे शिल्पकार डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर - म्हणजेच, डॉ. भीमराव रामजी आंबेडकर यांनी भारत स्वतंत्र झाल्याबरोबर भारतीय जनतेला एक मौलिक संदेश दिला होता. तो असा की, लोकशाहीचे अस्तित्व आपणांस टिकवायचे असेल, तर आपले सामाजिक आणि आर्थिक उद्देश साध्य करण्यासाठी आपण फक्त सनदशीर मार्गांचाच अवलंब केला पाहिजे. केवढी दुरदृृृृृष्टी होती या संदेशात !
पण आपण आज - अगदी स्वतंत्र होऊनही साठ वर्षे झाली तरी या गोष्टी आपल्या आचरणात आणल्या नाहीत. कोणत्याही क्षुल्लक कारणाने प्रक्षोभ झाला की, लगेच जाळपोळ, मोडतोड केली जाते. कारण आपण तेव्हा हे विसरलेले असतो की, अशा विध्वंसात आपण आपलेच नुकसान करत असतो. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे चरित्र आणि साहित्य यांतून आपल्याला असे मोलाचे संदेश मिळत असतात.
डॉ. आंबेडकर यांनी स्वत:ची उन्नती तर साधलीच, पण त्यांचा मोठेपणा असा की, ते आपल्या अन्यायग्रस्त समाजालाही विसरले नाहीत. आयुष्यभर खडतर ज्ञानसाधना करून विधिशास्त्र, अर्थशास्त्र, राज्यशास्त्र, समाजशास्त्र इत्यादी ज्ञानशाखांवर त्यांनी प्रभुत्व संपादन केले होते.
Dr Babasaheb Ambedkar Essay In Marathi |
'मूकनायक', 'जनता' (याचेच रूपांतर पुढे 'प्रबुद्ध भारत' असे झाले) अशा नियतकालिकांद्वारे समाजात जागृती निर्माण केली. 'बहिष्कृत भारत'चे ते संस्थापक संपादक होते. 'हु वेअर दि शूद्राज?', 'बुद्ध अँड हिज धम्म' इत्यादी त्यांचे अनेक ग्रंथ विख्यात आहेत. 'भारतरत्न' या सर्वश्रेष्ठ पुरस्काराने त्यांना सन्मानित केले गेले होते.
हिंदू धर्माचे तत्त्वज्ञान हे वर्णवर्चस्वावर आधारलेले असल्यामुळे दलितांना हिंदू धर्मात समतेची व न्यायाची वागणूक मिळणे अशक्य आहे, अशी त्यांची खात्री झाली होती. म्हणून त्यांनी १९५६ मध्ये आपल्या हजारो अनुयायांसह नागपूर येथे हिंदू धर्माचा त्याग करून बौद्ध धर्मात प्रवेश केला.
समाजातील जो घटक पीडित आहे, अन्यायग्रस्त आहे, त्याने त्या अन्यायाच्या निवारणासाठी स्वत:च पुढे आले पाहिजे, तरच त्याचे दुःख संपू शकते, असे बाबासाहेब सांगत. आयुष्याच्या अंतिम क्षणापर्यंत अन्यायाविरुद्ध लढलेल्या बाबासाहेबांचे १९५६ साली महानिर्वाण झाले.
मित्रांनो तुम्हाला Dr Babasaheb Ambedkar Nibandh In Marathi हा निबंध कसा वाटला हे तुम्ही कमेंट करून सांगु शकता. धन्यवाद .
- भारतीय घटनेचे शिल्पकार
- लोकशाही राज्य कसे असावे याबाबत मार्गदर्शन
- जन्म १८९१
- कष्टाने शिक्षण
- ज्ञानामुळेच दु:खमुक्ती हा विश्वास
- विविध शास्त्रांचा अभ्यास
- विपुल लेखन
- 'भारतरत्न' पुरस्कार
- वाचनाची विलक्षण आवड
- विदयार्थ्यांना मार्गदर्शन
- आत्मविश्वास
- दीर्घोदयोग, शीलसंवर्धन
- स्त्रियांना शिक्षणाचा आग्रह
- 'हिंदू कोड बिला'चा आग्रह
- प्रत्येकाने आपल्यावर होणाऱ्या अन्यायाचा विरोध करावा.
तेथे ते बॅरिस्टरही झाले; सिडनहॅम महाविदयालयात काही काळ ते प्राध्यापक होते. सरकारी विधी महाविदयालयात त्यांनी प्राध्यापक व नंतर काही वर्षे प्राचार्यपद सांभाळले. उच्चवर्णीयांकडून वर्षांनुवर्षे होणाऱ्या पिळवणुकीने दलित समाज भरडला जात होता. अशा या निद्रिस्त समाजाला जागृत करण्याचे अवघड कार्य डॉ. आंबेडकरांनी केले.
वसतिगृहे स्थापन करून अस्पृश्य मुलांना निवासाची सोय पुरवून त्यांना शिक्षण देणे, वाचनालये काढणे, रात्रीच्या शाळा भरवणे, तरुणांसाठी क्रीडामंडळे चालवणे अशा कार्यांवर 'बहिष्कृत हितकारिणी सभे'चा भर होता. आपल्या उत्तर आयुष्यात बाबासाहेबांनी 'पीपल्स एज्युकेशन सोसायटी' ही संस्था स्थापन करून मुंबईत सिद्धार्थ महाविदयालय व औरंगाबाद येथे 'मिलिंद महाविदयालय' या संस्था काढल्या व नावारूपास आणल्या.
गोलमेज परिषदेसाठी ते दलितांचे प्रतिनिधी म्हणून उपस्थित राहिले आणि स्वातंत्र्योत्तर काळात ते स्वतंत्र भारताच्या घटनेचे शिल्पकार झाले. आपल्या बांधवांना जागृत करण्यासाठी त्यांनी विद्वत्तापूर्ण असे अनेक ग्रंथ लिहिले. राजगृहात त्यांचा स्वत:चा ग्रंथसंग्रह फार मोठा होता. बाबासाहेबांनी १४ ऑक्टोबर, १९५६ रोजी आपल्या लक्षावधी अनुयायांसह बौद्ध धर्म स्वीकारला. ६ डिसेंबर, १९५६ रोजी दिल्ली येथे डॉ. आंबेडकरांचे महानिर्वाण झाले. मात्र पददलित समाजाला 'भीमशक्ती' प्रदान करूनच डॉ. भीमराव आंबेडकर हा आदित्य अस्तंगत झाला.
महत्वाचे मुद्दे :
- जन्मतः अस्पृश्यतेचा डाग
- पावलोपावली मानभंग
- शिक्षण व त्यासाठी मिळालेले साहाय्य
- निद्रिस्त समाजाला जागे केले
- बहिष्कृत हितकारिणी सभेची स्थापना
- मूक समाजाचे नायक
- वाचाल, तर वाचाल
- संस्थेची स्थापना
- महाविद्यालये काढली
- चवदार तळे', मंदिरप्रवेश इत्यादी चळवळी
- वाचनाचा छंद
- अनेक ग्रंथलेखन
- ग्रंथसंग्रह
- घटना तयार केली
- बौद्ध धर्माचा स्वीकार
- महानिर्वाण
१९१६ मध्ये त्यांच्या 'नॅशनल डिव्हिडंड ऑफ इंडिया ए हिस्टॉरिकल अॅण्ड अॅनॅलिटिकल स्टडी' या प्रबंधाबद्दल कोलंबिया विद्यापीठाने त्यांना पी. एच. डी. ही पदवी प्रदान केली. डॉ. आंबेडकरांना अर्थशास्त्रात संशोधन करण्याची व लंडन विद्यापीठाची पदवी मिळविण्याची आणि बॅरिस्टर होण्याची इच्छा होती. १९२१ मध्ये ते एम. एस. सी झाले. 'प्रॉब्लेम ऑफ रूपी' हा त्यांचा प्रबंध मान्य करून लंडन विद्यापीठाने त्यांना डी.एस.सी. पदवी दिली. १९२३ मध्ये बॅरिस्टरच्या परीक्षेत ते उत्तीर्ण झाले.
तसेच त्यांनी महाडच्या चवदार तळ्यावरील केलेला सत्याग्रह अन्यायी समाजव्यवस्थेविरुद्ध केलेले बंड होते. आपणास हक्क आहे हे देशाला सांगणारी एक प्रतीकात्मक कृती होती. २ मार्च १९३० रोजी नाशिक येथील काळा राम मंदिर येथे त्यांनी सत्याग्रह केले. त्याच्या प्रयत्नामुळे २४ सप्टेंबर १९३२ रोजी पुणे करारात अस्पृश्यांसाठी स्वतंत्र मतदाराऐवजी १४८ जागा राखीव ठेवण्यात आल्या.
डॉ. आंबेडकर यांनी हा बदल घडवून आणला. तसेच हे कार्य करताना त्यांना हिंदू धर्मात अस्पृश्यांना माणुसकीचे अधिकार मिळणार नाहीत जाणवू लागले होते. त्यामुळे १४ ऑक्टोबर १९५६ रोजी नागपूर येथे चंद्रमणी महास्थवीर यांच्या हस्ते बौद्ध धर्माची दीक्षा घेतली. अशाप्रकारे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर एक महान व्यक्ती होते.